Łuk Drogi Sudeckiej przerzuconej przez Czarną Górę z północnych na południowe stoki Wysokiego Grzbietu, znajduje się na wysokości 775 m n.p.m.

Aktualizacja: wiosna '21

Podpis na starej pocztówce: Karkonosze — Wielki Zakręt na Drodze Sudeckiej. Widok na Szklarską Porębę i Szrenicę — jest nieco mylący, bo zakręt leży w Górach Izerskich. Fotografia wykonana wkrótce po ukończeniu izerskiego odcinka Drogi Sudeckiej, w II poł. lat 30. XX w.

Zakręt zabójczą sławę zawdzięcza swej ostrości — zagina Drogę Sudecką o 180°. Gdyby się rozpędzić, to w istocie na łeb na szyję spaść można w dół Czarnej Góry. Choć wydarzyło się nań kilka wypadków, to wcale nie gorszych niż na niejednym innym, łagodniejszy, zakręcie. Jego kształt wymusza bowiem zdjęcie nogi z gazu, a widok, który się wyłania jadąc od Świeradowa-Zdroju — na niejednym kierowcy wywrze wielkie wrażenie. Dziś nie jest bardzo groźny dzięki temu, że stał się atrakcją turystyczną. Wielu podróżnych Zakręt... przechodzi spacerowym krokiem podziwiając widoki. Kierowcy jednak nadal powinni mieć się na baczności. Zwłaszcza zimą, przy oblodzonej nawierzchni, łatwo wypaść z zakrętu. Murowana bariera może nie wystarczyć...

Budowa Wielkiego Zakrętu ok. 1936 roku, to było wielkie przedsięwzięcie inżynieryjne

Droga Sudecka to wiodąca ze Świeradowa-Zdroju do Szklarskiej Poręby szosa wojewódzka nr 358. Zaprojektowana w latach 30 XX w. z zamysłem turystycznym wybudowana została tylko w odcinku izerskim. Miała połączyć Żytawę z Opawą.

Twierdza ZAKRĘT

Widok z Zakrętu na Szrenicę (fot. A. Lipin)

Wewnątrz zakrętu znajdują się skałki, na które warto się wdrapać, ponieważ rozciąga się z nich szeroki widok na zachodnią część Karkonoszy. Dawniej rozleglejszy, a dziś nieco przysłonięty przez dorodne świerki i sosny, nadal ma wiele uroku. W 2020 roku Miasto Szklarska Poręba, po południowej stronie zbudowało taras widokowy, z ławeczkami i bezpiecznymi barierkami. Jest chętnie odwiedzany i fotografowany. To także kapitalna baza odpoczynkowa w drodze po drodze między Wysokim Kamieniem a Szklarską Porębą-Dolną.

Pod zakrętem znajdują się niewielkie sztolnie. W okolicy, nawet szerokie, krążą opowieści o ich osobliwym przeznaczeniu. Otóż miały być chodnikami minerskimi, aby wysadzić w powietrze zakręt w przypadku ataku wrażych wojsk. Zakręt był wybudowany w latach 1935-37, a więc w czasie, kiedy Niemcy coraz poważniej szykowały się na wojnę. Tyle, że ofensywną, a nie obronną. Nie bardzo miały się kogo obawiać, bowiem najbliższy sąsiad, Czechosłowacja, nie miała zapędów agresywnych wobec Niemców. Ponadto układ terenu oraz przebieg szosy nie czyni zeń drogi do szybkiego przemarszu wojsk z południa na północ. Droga Sudecka przebiega wszak równoleżnikowo, równolegle do granicznego grzbietu Karkonoszy, a nie przecina go. Kogo więc miałby więc wybuch zakrętu zatrzymać? Maszerujące wzdłuż granicy wojsko niemieckie?

Taras widokowy nad Wielkim Zakrętem przyciąga rzesze turystów o każdej porze roku (fot. A. Lipin)

Jeszcze bardziej dosadnym argumentem przeciw tezie o militarnym przeznaczeniu Wielkiego Zakrętu jest fakt, że jego wysadzenie nic by nie dało, bo maszerujące wojska mogłyby względnie łatwo zdublować Drogę Sudecką starym traktem z Rozdroża Izerskiego przez Górzyniec.
Wśród okolicznych mieszkańców krążą legendy, jakoby w sztolniach zostały nie tylko całe transporty wojskowe, ale także legendarne skarby III Rzeszy.

Prawda jest zdecydowanie bardziej banalna. Najprawdopodobniej są to stare sztolnie górnicze, jakich niemało w Górach Izerskich, a zwłaszcza na grzbiecie Czarnej Góry wiele. Podczas budowy Wielkiego Zakrętu częściowo je zabezpieczono przed zawaleniem, zdając sobie sprawę z tego, że ruch kołowy wywoła większe obciążenie na stare sklepienia.

Z parkingu przy Wielkim Zakręcie łatwo dojdziemy do Rezerwatu KROKUSY w Górzyńcu.