Jedna z najwyżej (862 m n.p.m) położonych osad na terenie Rep. Czeskiej. Przepływające potoki przez nią Jizerka i Safírový potok dawniej penetrowali Walończycy

Widok na Jizerkę z drogi spod Bukovca

Do Jzerki w osadzie o tej samej nazwie wpada Sklářský potok.Nazwę zawdzięcza zasilaniu swym prądem szlifierni szkła. Safírový potok zaś — znajdowanym w nim dawniej szafirów. Osada rozkłada się na Malej Jizerskiej louce.
Jizerka, założona przed 1539 rokiem, pierwotnie był zamieszkiwana tylko sezonowo, przez ptaszników. Pierwszy raz wymieniono ją w dokumentach podczas trwającego zażartego sporu między właścicielami dóbr navarovskich i frydlantskich.

Dawna szkoła oraz Nová Sklárna czyli druga huta szkła. Mały budynek po prawej to remiza (fot. A. Lipin)

Ostatecznie w 1591 roku przeszła w ręce panów z Frýdlantu. Wkrótce stała się osadą zamieszkiwaną głównie przez drwali, pasterzy, poszukiwaczy szlachetnych kamieni (których znajdowano tutaj wyjątkowo wiele), a z czasem hutników szkła oraz rozmaitych uciekinierów. W 1769 r. osada liczyła siedem domów.

Chata Pyramida - szlifiernia szkła, później gospoda, a dziś pensjonat (fot. A. Lipin)

Być może charakterystyczny piramidalny kształt Bukovca (1005 m n. p. m.) górującego nad osadą zainspirował szklarza Franza Antona Riedela, gdy w 1828 r. ustawił przy drodze biegnącej przez osadę kamienny pomnik. Uczcił nim zgodę na budowę pierwszej huty szkła. Pomnik zadedykowany został zmarłemu w 1822 r. hrabiemu Vilému Clamm-Gallasovi — synowi właściciela państwa frydlanckiego do którego należała Jizerka.
Od 1829 r. huta w 3 piecach produkowała szkło dmuchane. Działała do 1886 r., lecz już w 1866 r. opodal pierwszej, Josef Riedel wybudował nową hutę, pracującą do 1911 r.

Safírový potok (dopływ Jizerki), a w tle Vlasšký hřeben. Potok swą nazwę zawdzięcza znajdowanym w jego korycie szafirom (fot. A. Lipin)

Po 1945 r. z Jizerki wysiedlono ludność niemiecką, a osada przypadła Czechosłowackim lasom państwowym, które osiedlały w niej robotników leśnych. Z czasem większość domów przeszła w ręce prywatne i dziś funkcjonują jako pensjonaty, dacze, bądź zwykłe domy mieszkalne. Obecnie osada liczy 42 domy i ok 400 stałych mieszkańców.

Panský dům, właściciela huty, z zegarem i sygnaturką z dzwonem mgłowym (fot. A. Lipin)

W dawnym domu właściciela huty (Panský dům) znajduje się hotel, a w niegdysiejszej szlifierni szkła — pensjonat Pyramida. Dawna Nowa Huta dziś pełni funkcję hali sportowej Sklárna. To najwyżej położona hala sportowa w państwie czeskim.

Hotel Panský dům dzisiaj jest wygodnym hotelem górskim (fot. A. Lipin)

Dziś w osadzie nie ma już szkoły. Dzieci muszą dojeżdżać do Kořenova. Jednak budynek szkółki nadal, mimo sędziwego jak na drewnianą konstrukcję (wybudowany w 1889 r.) pełni funkcje edukacyjne i kulturalne. Mieści się tam Muzeum Gór Izerskich założone przez Czeskie Towarzystwo Ochrony Przyrody z Jablonca. Każdego roku placówkę odwiedza ok. 3 tys. turystów, co świadczy o sporej popularności.

Potok Jizerka wypływa z Rašeliniště Jizerky - chronionych torfowisk górskich (fot. A. Lipin)

W 1995 r. Jizerkę ustanowiono rezerwatem architektury wiejskiej. Opodal osady rozciąga się ścisły rezerwat przyrody Rašeliniště Jizerky obejmujący, podobnie jak sąsiedni Rašeliniště Jizery i po polskiej stronie Torfowiska Doliny Izery, najcenniejsze okazy przyrodnicze górnego biegu Izery i jej źródliska.
Jizerka stanowi niezwykle często odwiedzany cel wędrówek pieszych, rowerowych i narciarskich. Mimo górskiego położenia łatwo ją odwiedzić — z Orla przez mostek na Izerze, bądź szosą z pobliskiego Kořenova lub Frýdlantu (poprzez Smědavę).

Dawna piła drzewna napędzana kołem wodnym (fot. A. Lipin)

Jizerka słynie również z Gnojnej Chaty (Misthaus). Zamieszkiwał ją niejaki Gustav Ginzel - Niemiec sudecki. Urodził się 28 lutego 1931 r. w Libercu. Człowiek gór z krwi i kości! Pan Gustav podróżował po całym świecie, zewsząd przywożąc rozmaite pamiątki. Gromadził je w swej Gnojnej Chacie — niezalegalizowanym schronisku, gdzie każdy wędrowiec znalazł nocleg. W domu zawsze było wielu gości. Podczas słynnego Sylwestra w namiotach wokół Gnojnej Chaty Pan Gustav gościł ponad 300 osób!

Nad osadą dominuje góra Bukovec - 1005 m n.p.m. (fot. A. Lipin)

Niestety 28 sierpnia 1995 r. podczas pobytu G. Ginzela w Australii, Gnojna Chata spłonęła wraz z całą bogatą kolekcją. Choć dom odbudowano dzięki przyjaciołom — Hnojovy dům już nigdy nie odzyskał dawnego uroku.
W 2000 roku Gustav Ginzel ze względów zdrowotnych wyprowadził się z Nowej Gnojnej Chaty w Jizerce. Zaniechał podróży i przeniósł się do siostry w Niemczech. Tam też zmarł 28 listopada 2008 r.

Panoramy Jizerki