Leszek Różański - kopaniecki genius loci opracował Kalendarium Kopańca. Zatrzymał dla potomnych najważniejsze chwile z wielowiekowych dziejów wsi

Wstęp do opracowanego przez Leszka Różańskiego "Kopaniec - Kalendarium" napisał Przemysław Wiater. Najlepiej będzie jeśli to temu zacnemu historykowi, doskonale znanemu wszystkim miłośnikom Gór Izerskich i czytelnikom "Gór Izerskich", oddamy głos...

Tytułem wstępu. Leszek Różański - szkic do śląskiego portretu

Upływ czasu w Kopańcu... (fot. A. Lipin)

Nie można mówić tylko Slezsko, bądź tylko Nieder Schlesien czy tylko Dolny Śląsk. Ten, kto tak uważa jest Dolnoślązakiem tylko w pewnej części. A właściwie to nie jest nim wcale, gdyż Dolnoślązakiem się jest albo nim nie jest.

Leszek Różański jest absolwentem Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych we Wrocławiu - kierunku wystawiennictwo, a następnie od 1989 r. - magistrem kulturoznawstwa na Uniwersytecie Wrocławskim. We Wrocławiu też poznał żonę Agatę, artystę ceramika. Po studiach młodzi małżonkowie wyjechali z Wrocławia w Góry Izerskie i zamieszkali w zapomnianym przez ludzi miejscu - wsi o nazwie Kopaniec. Zamieszkali tam, gdzie się kończy asfalt drogi, w starej przysłupowej chacie, położonej hen wysoko pod lasem, na rozległym stoku Kamienieckiego Grzbietu. Sprzed domu roztacza się wspaniały krajobraz opadający z gór gdzieś daleko w doliny, ku ziemi lwóweckiej i legnickiej. Wyjechali z dużego miasta w latach polskiego przełomu początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego już wieku, by razem móc realizować twórcze marzenia. Wspólnie z mieszkającym po sąsiedzku Tomaszem Sikorskim, twórcą wszechstronnym, stali się założycielami innego Kopańca, który dziś jest realizacją ich pionierskiej wizji; wsią wyjątkową - osadą współczesnych artystów.

Kopaniec - Kalendarium

W ciągu minionych lat Leszek Różański zapuścił korzenie, omszał i wrósł w krajobraz Gór Izerskich. Stał się propagatorem nowego myślenia o kopanieckiej "małej ojczyźnie" i jej nie koniecznie tylko piastowskiej przeszłości. Jest współzałożycielem Stowarzyszenia Kopaniec, członkiem Stowarzyszenia Nowy Młyn. Kolonia Artystyczna z pobliskiej Szklarskiej Poręby, Grupy Artystycznej Kopaniec oraz średniowiecznej grupy Cornu Cervi. Tworzy malarstwo, grafikę i fotografię, niejednokrotnie występował jako aktor w kopanieckim Teatrze Ludowym. Swoje przesiąknięte śląskością prace artystyczne prezentował na wystawach w kraju i zagranicą, między innymi w Niemczech i w Holandii. Szuka śladów przeszłości tej ziemi; odkrył tajemnicze budowle - kamienne wały w okolicach Kopańca, wskazał na nieznane dotąd miejsca lokalizacji dawnych izerskich hut szkła, był inicjatorem i redaktorem wydawnictwa 650 lat Kopańca 1343 - 1993, wybudował swoją zagrodę w pobliskiej średniowiecznej osadzie. Cierpliwie tłumacząc i przekonując doprowadził do nadania kopanieckiej szkole podstawowej imienia Caspara Davida Friedricha, najwybitniejszego malarza niemieckiego romantyzmu, twórcy, który podczas artystycznych podróży gościł i w Górach Izerskich.

Leszek i Agata Różańscy (źródło: Facebook)

Z pasji do poznania przeszłości "małej ojczyzny" zrodziła się książka, jakiej dotychczas nie było; "Kopaniec - Kalendarium czyli niekompletny spis wydarzeń ważnych i zupełnie nie. Zebranych i opracowanych przez Leszka Różańskiego tu zamieszkałego". Powstawała przez wiele lat, właściwie przez całe śląskie życie Leszka Różańskiego. Kopanieckie Kalendarium jest miejscem szczególnym, z którego czytelnik czerpać może wiedzę o dziejach gór naszych izerskich. I to nie tylko o faktach wielkich, które notują podręczniki historii, ale i innych, drobnych sprawach codziennych - równie ciekawych, choć nieco mniej znanych. W Kalendarium odbijają się, niczym w zwierciadle, historyczne przemiany Dolnego Śląska, tak dobrze widoczne z łąki pod Kamienieckim Grzbietem. Uważny Czytelnik znajdzie tutaj również miejsce na refleksję nad zmiennością dziejów naszego regionu.

A Leszek Różański z Kopańca jest Dolnoślązakiem. I to pełną gębą.

Kopaniec - Kalendarium

Leszek Różański

Książkę wydano na zlecenie Stowarzyszenia LGD "Partnerstwo Izerskie" nakładem wydawnictwa Ad Rem z Jeleniej Góry.
Książka nie jest dostępna w sprzedaży lecz kto ciekaw dziejów Kopańca powinien zajrzeć do Galerii "Kozia Szyja", prowadzonej przez Panią Agatę Różańską.