ciasteczkaWażne: Pozostawiamy ciasteczka. Przeglądając nasz serwis AKCEPTUJESZ naszą politykę prywatnościOK, schowaj.

 

Magazyn Kulturalno-Krajoznawczy GÓRY IZERSKIE

GÓRY IZERSKIE na wyciągnięcie ręki
 

• start  » Atrakcje  » Dąb nad słowiańskim grodem

Napisany: 2015-05-06

Dąb nad słowiańskim grodem

Od zarania w osadzie przed łanem uprawiano zboża

Wjazd do wsi Předlánce, a w tle wzgórze Grodziec, na którym znajduje się grodzisko (fot. A. Lipin)

Wieś powstała jako słowiańska osada w czasach przedkolonizacyjnych. Poświadcza to między innymi nazwa, którą należy tłumaczyć na "przed łanem". Pierwotne założenie utrzymywało się z uprawy zbóż. Stąd wzięło się pokrywanie strzech słomą, z czego żyli biedni wieśniacy.

Grodzisko w Předláncach

Nie zachowały się o nim pisemne relacje. Jedynie w zgorzeleckiej kronice miejskiej znajduje się wpis o Předláncach pod rokiem 1337.
Położony w dolinie rzeki Smědy gród, opasany był podwójnym wałem rozdzielonym fosą. Jedna część była prawdopodobnie gospodarczym podgrodziem. Badania terenowe z 1993 r. przeprowadzone przez Muzeum Północnoczeskie w Libercu, przyniosły skromne znaleziska. Ceramiczne i żelazne artefakty z ostatnich dziesięcioleci XIII w. (stanowisko nr 3 nad rzeką) potwierdzają istnienie grodu na przełomie XIII-XIV w.
Prawdopodobnie centrum grodu zajmował mały dwór obronny miejscowego drobnego feudała.

Předlánce włączone w dominium frýdlantskie już przed 1600 r., miały szereg mniej wybitnych właścicieli. Kolonizacja doprowadziła do przewagi żywiołu niemieckiego wśród mieszkańców.

Dzisiejsza wieś właściwie składa się z dwóch odrębnych części: południowej (starszej) i północnej (mniejszej) oddalonej o ok. pół kilometra. Dawniej luźna zabudowa nad brzegiem Smědy tworzyła spójny szyk, choć wieś nie była typową łańcuchówką. Pomiędzy oboma częściami wznosi się na 313 m. n.p.m. wzgórze Hradec (niem. Abs-Berg; pol. Grodziec).

Předláncki obr

Předláncki obr (Olbrzym) - dawniej potężny dąb dziś jest już tylko własnym nagrobkiem (fot. A. Lipin)

Jak wiekowy był předláncki dąb-olbrzym można dziś tylko spekulować. Raczej wykluczyć należy, że pamięta założenie Višňovej albo jednego z jej przysiółków. Aczkolwiek jego rozmiary były godne szacunku. Zaiste pamiętał wiele wydarzeń w kraju, na który spokojnie patrzył z leżącego nad Smiedą pagórka. Ich tajemnice następnie na całe długie lata ukrył w cieniu swych potężnych konarów.
Należał do gatunku dębów szypułkowych (Quercus robur) z rodziny bukowatych. Wysoki na 25 metrów, z obwodem 570 cm był unikatem w całej okolicy. W czerwcu 1998 roku z inicjatywy starostki gminy, zarejestrowany został w centralnym rejestrze jako pomnik przyrody. W październiku 2003 r. uzyskał status jednego z najważniejszych drzew gminy Višňová.

Na wiosnę 2006 r. porywisty wiatr odłamał dębowi wiele mniejszych i jeden wielki, szkieletowy konar. Ranę zaleczono na koszt gminy Višňová i Lasów Rep. Czeskiej.
We wrześniu 2007 przeprowadzono gruntowne leczenie dębu, zabezpieczenie i stabilizujące cięcia w całej koronie.
Niestety 23 lipca 2009 r., po przejściu orkanu - dąb runął. Tym samym w sierpniu tegoż roku ustała jego państwowa ochrona.
Pozostałości dębu leżą w południowej części wsi Předlánce, w gminie Višňová (50.9679506N, 15.0363083E).
W kwietniu 2011 r. w sąsiedztwie powalonego olbrzyma, posadzono nowy dąbek.

 

Niemal 6-metrowy obwód pnia czynił z niego prawdziwego olbrzyma (fot. A. Lipin)

Gmina Višňová słynie w okolicy z pomnikowych drzew (fot. A. Lipin)


 

Choć obalony - jest wdzięcznym modelem do fotografowania (fot. A. Lipin)

Předláncki Olbrzym wciąż ma wiele uroku (fot. A. Lipin)



Oprac. A. Lipin

Předlánce na mapie

Tagi: · atrakcje turystyczne

Linki: · Wiśniowy koniec Wigancic · Pustka nad Smiedą · Minkovicki maik · www.ob-vis.net

© Góry Izerskie 2006-2023

http://www.goryizerskie.pl

kontakt redakcja facebook prywatność spis treści archiwum partnerzy też warto

 

 

 

Polecane: regały magazynowe montaż haków holowniczych plomby gwarancyjne sprzątanie Wrocław