Mieszkańcy wsi znad Łużycy będą się wyróżniać się własną flagą

Barwy Wolimierza - barwy Górnych Łużyc, tradycji, nadziei, nowoczesności i przywiązania do górskiej krainy (źródło: Stow. WOLIMIERZ)

Niejedno miasto w Polsce ma własną flagę. Wywieszane w święta państwowe i lokalne podkreślają dumę mieszkańców. Jednakże nie ma chyba zbyt wielu wsi odróżniających się w ten barwny sposób. Wolimierz dołączył więc do elity.
Zaczęło się od dyskusji we wrześniu br. podczas wiejskiego zebrania. Zastanawiano się nad p0otrzebą i sensem posiadania wiejskiej flagi. Skutkiem była uchwała o wszczęciu procedury oficjalnego zatwierdzenia znaku graficznego dla Sołectwa Wolimierz. Przestawione przez Szymona Surmacza projekty flag, uzasadnione historycznie w kulturowym kontekście uzyskały aprobatę zebranych mieszkańców. Ostateczny wybór pozostawiono Radzie Sołeckiej. Ta, skonsultowawszy się z lokalnymi artystami-plastykami: Stanisławą Wiesławą Dowchań, Magdaleną Kuźniarz i Jagną Jankowską, po dyskusji wybrała i zatwierdziła wzór flagi oraz symbol, który który zostanie przedstawiony do zatwierdzenia radzie gminy w Leśnej.

Zaczęło się od kwiatka

Na potrzeby utworzenia folderu promocyjnego oferty agroturystycznej sołectwa 5 lat temu powstał znak graficzny Wolimierza. Stał się nim kwiat lnu. To roślina ściśle związana z związana z tkackimi i rzemieślniczymi tradycjami Wolimierza, jak i całych Górnych Łużyc, na których terenie wieś leży. Niebieski kolor symbolizuje nadzieję na lepsze życie – ona właśnie towarzyszyła egzulantom przybyłym z Królestwa Czech, którzy założyli Volkersdorf. Od Towarzyszy także kolejnym pokoleniom osadników polskich po II wojnie światowej, ale też przybyszom wyboru, osiedlających się we Wolimierzu w ostatnim ćwierćwieczu.

Kwiat lnu wpisano z okręg i okraszono dużą literą "W" oplecioną ornamentem z pąków i łodyg. Rozwinięta wersja logo posiada też logotyp – pełną nazwę sołectwa pisaną kapitalikami krojem (Willow autorstwa Dave'a Fabika) nawiązującym do nurtu plastycznego Arts and Crafts. Autorem tej koncepcji identyfikacji wizualnej jest Szymon Surmacz, a projektantką graficzną Magda Warszawa z łódzkiego studia Kooperatywa.org.

Logogram został bardzo dobrze przyjęty przez mieszkańców wsi. Po czterech latach można go spotkać niemal na każdym kroku: na drogowskazach, mapach, naklejkach, etykietach produktów, torbach, koszulkach, w biuletynie wiejskim "Kuryer Wolimierski", na stronach internetowych itd. Stał się ważnym elementem tożsamości sołectwa i społeczności.

Kwiat lnu - przez setki lat źródło utrzymania wolimierzan - dał początek znaku wsi (źródło: Stow. WOLIMIERZ)

Nieodłączną tradycją terytorializmu jest rozpoznawanie się przez chorągwie, sztandary, flagi. Dziś nawet przedsiębiorstwa, organizacje czy marki handlowe posiadają własne tkaniny powiewające na masztach. Nic więc dziwnego, że dumni z postępu dokonującego się we wsi wolimierzanie, zarazem dużo pracy wkładający w uczynienie z niej modelowego przykładu nowoczesnej destynacji turystycznej, postanowili także i flagą się wyróżniać.
Weksylologi, nauka o zajmująca się chorągwiami, sztandarami, itp. zakłada tworzenie flag na bazie barw herbu miejscowości. Wolimierz jednak nigdy nie otrzymał własnego godła. Zatem twórcy projektów flagi, S. Surmaczowi, pozostało odwołanie się do kolorystyki w logogramie wsi oraz znaczenia powiązane z symboliką kolorów w kulturze. Takie podejście stało się zarazem logiczną konsekwencją, kontynuacją pracy sprzed kilku lat.

"Flaga podkreśla tożsamość i przywiązanie do miejsca, z którego się wywodzimy. Budzi emocje, buduje poczucie wspólnoty. Barwy flagi formują swoisty etos. Czy będą to barwy klubu sportowego, państwa, czy sołectwa – istotne jest to, że lokalny patriota patrząc na powiewający swój kawałek materiału czuje mocniejsze bicie serca", wyjaśnia sens posiadania flagi przez Wolimierz, autor jej projektu Szymon Surmacz.

Z lnu powstały, w len obrócony

Flaga Wolimierza składa się zatem z trzech barw: niebieskiej, żółtej i grafitowej (w wersji uproszczonej – czarnej). Płat o proporcjach 5:8 podzielony został na trzy odmiennej barwy części: dwa poziome pasy zajmujące po pół wysokości w kolorze niebieskim (góra) i żółtym (dół), a od skraju czołowego płata kolorem grafitowym, sięgający do połowy długości flagi, odznacza się tzw. trójkąt czeski. Na jego środku znalazł miejsce kwiat lnu.
Barwy podstawowe zaczerpnięte są z flagi Górnych Łużyc, a co za tym z barw Gminy Leśna, na których leży Wolimierz. Podkreślenie kulturowej i geograficznej przynależności ma znaczenie również ze względów na dobrze zachowaną we Wolimierzu górnołużycką spuściznę: domy przysłupowe, tradycje włókiennicze i rzemieślnicze.
Całość kompozycji symbolizuje nadzieję,spokój i wierność (niebieski), a więc przywiązanie do małej ojczyzny oraz szlachetność, życzliwość i wiedzę (żółty/złoty). Letni krajobraz współczesnego Wolimierza to błękitne niebo nad żółtymi polami rzepaku na tle szarych gór. Takie skojarzenie również przywoływane jest przez poziome pasy płata flagi i ciemny trójkąt. Jego grafitowa barwa ma się kojarzyć z ciemnym niekiedy niebem nad Górami Izerskimi.
Kształt także nie jest przypadkowy. Trójkątna forma zgodnie z zasadami weksylologi nawiązuje do górzystego krajobrazu. Tzw. trójkąt czeski podkreśla położenie Wolimierza tuż obok polsko-czeskiej granicy, a zarazem jest hołdem wobec pierwszych mieszkańców – założycieli wsi. Zgodnie z przekazami historycznymi przybyli na te ziemie zza czeskiej granicy. Trzy boki trójkąta i trzy kolory to także trzy przysiółki tworzące Wolimierz: Stara Skiba, Nowa Skiba i Barcie (Przy Krzyżu).

Flaga Wolimierza w użyciu (źródło: Stow. WOLIMIERZ)

Honorowe miejsce kwiatu lnu podkreśla jego znaczenie. Roślina przez dziesiątki lat zapewniała pracę i byt mieszkańcom Wolimierza. Len był wszak jednym z najważniejszych bogactw podsudeckich miejscowości Górnych Łużyc i Dolnego Śląska, zwany słowiańskim jedwabiem, był powszechnym surowcem w tkackiej przeszłości Wolimierza, obecnym na polu, w warsztacie i kuchni.

"Len jest rośliną, która doskonale oddaje charakter miejsca i ludzi w ostatnich latach przekształcających Wolimierz w miejscowość znaną i szanowaną. Każda część lnu ma swoje zastosowanie", tłumaczy Szymon Surmacz, prezes zarządu Stowarzyszenia WOLIMIERZ. "Podobnie jak w odnowie wolimierskich domów, ogrodów i sztuce dekoracyjnej, mieszkańcy potrafią wykorzystać stare materiały: kamień, zardzewiałe maszyny i odpady. Len, tak jak materię z której utkany jest Wolimierz, charakteryzuje brak marnotrawstwa: włókna, olej, kwiaty, nasiona stanowią bazę dla zdrowego i dostatniego życia, podobnie jak zasoby przyrodnicze i krajobrazowe wsi dla jej mieszkańców", dodaje w uzasadnieniu wyboru działacz społeczny i jeden z liderów przemian we Wolimierzu.

Wolny użytek barw

Jak na obywatelską inicjatywę przystało - wszystkie symbole Wolimierza są dostępne do dowolnego użytku komercyjnego i niekomercyjnego dla mieszkańców Wolimierza oraz osób fizycznych i prawnych, związanych z Wolimierzem poprzez działalność społeczną i gospodarczą. W szczególności symbole Wolimierza mogą być stosowane dla sygnowania dokumentów, tablic informacyjnych, promocji i sprzedaży produktów lokalnych i usług, oznaczania wydawnictw drukowanych i elektronicznych. Wyjątek zastrzeżony wyłącznie dla sołectwa reprezentowanego przez radę sołecką i sołtysa, jest reprodukowanie symboli Wolimierza w postaci produktów: naklejek, proporców, flag itp., w których symbol nie stanowi dodatku, a więc ozdoby produktu.
Oczywiście dumni ze swej wsi wolimierzanie zastrzegają także, by ich znaki i barwy stosowane były z szacunkiem, bez pogwałcenia dobrych obyczajów, prestiż i interes sołectwa.

Wolimierz nie po raz pierwszy pokazuje, że jest wsią nieprzeciętną. Wyjątkowa konstelacja wolnych strzelców, niespokojnych elektronów, statecznych gospodarzy i nietuzinkowych, kreatywnych osobowości owocuje opartym na tradycji nowatorstwem. Mieszkańcy Wolimierza kroczą konsekwentnie własną drogą do oryginalnej tożsamości, starając się uczynić ze swego miejsca na ziemi przyjazny i atrakcyjny zakątek.