Koronowany przez czeskich gospodarzy jest obok Jizery najważniejszym celem wycieczek turystów. Nie tylko czeskich

Widok na Króla Gór z drogi do Nowego Miasta pod Smrkiem (fot. A. Lipin)

Ta wznosząca się na 1124 m n.p.m. góra należy do jednych z najważniejszych i najbardziej urokliwych w całych Górach Izerskich. Po wybudowaniu w 2003 r. nowej wieży widokowej stał się również celem wędrówek polskich turystów, którzy łatwo tu docierają od strony Świeradowa-Zdroju, poprzez Stóg Izerski.

Smrk swą dzisiejszą czeską nazwę zawdzięcza rosnącemu na jego szczycie przez kilkaset lat wysokiemu świerkowi. Niestety nie dotrwał do naszych czasów - padł pod naporem burzy.
Wierzchołek góry od dawna stanowił punkt graniczny między Śląskiem, Łużycami i Czechami. Jeszcze w początkach XX w. można było zobaczyć obalony słup graniczny między Saksonią, Prusami a Austro-Węgrami do których to państw należały wówczas te te kraje.
Dziś przez górę również przebiega polsko-czeska granica państwowa lecz łączy turystyczne przejście graniczne.

Nowa wieża widokowa na Smrku otwarta 20 września 2003 r. (fot. A. Lipin)

Na szczycie w 1892 r. powstała, 20-metrowa drewniana wieża widokowa. Wkrótce obok wieży, powstało schronisko, którym przez 30 lat sumiennie zarządzał sam budowniczy - Franz Fritsch. Wieża wyposażona w piorunochron, regularnie restaurowana dożyła sędziwego wieku 50 lat, czym nie miała sobie równej w całych Czechach. W 1992 r., w 100-letnią rocznicę powstania wieży, powołano Towarzystwo Odnowy Wieży Widokowej na Smrku, którego celem było wybudowanie nowej wieży. Dokonano tego 18 września 2003 r., a uroczyste otwarcie odbyło się 20 września.

Piękną panoramę roztaczającą się z wierzchołka można podziwiać dzięki wieży widokowej (fot. A. Lipin)

Nowoczesna stalowa konstrukcja, tak jak jej poprzedniczka - 20-metrowej wysokości służy licznie odwiedzającym turystom z wielu stron świata.
Z wieży roztacza się przepiękna panorama na całe Zachodnie Sudety począwszy od Gór Łużyckich, Masywu Jesztedu, Góry Żytawskie aż po Góry Izerskie, Karkonosze i Rudawy Janowickie, Góry Kaczawskie i Pogórze Izerskie.

Kamień pamiątkowy poświęcony T. Körnerowi (fot. A. Lipin)

W turystycznym schronie w podstawie wieży - jak przed 100 laty - wykładana jest księga pamiątkowa, a z umieszczonych na ścianach gablot dowiemy się wszystkiego o bogatej historii góry, schroniska i obu wież.

W pobliżu wieży tuż przy szlaku znajduje się obelisk poświęcony niemieckiemu poecie i baśniopisarzowi Theodorowi Körnerowi, który zawitał na Smrk 16 sierpnia 1809 roku.

Na Smrk wiedzie wiele dróg. Po czeskiej stronie: od południa Niebieską Drabiną (Nebeský žebřik), z zachodu Wieżową Ścieżką (Věžní stežka), od północy ścieżką wzdłuż granicy z Polską, a od wschodu przez przejście graniczne z Polską ze Stogu Izerskiego.

Widok na Smrk z Polednych Kameni (fot. A. Lipin)

Szlak północny (niebieskie znaki) prowadzi aż z Nového Města pod Smrkem (Nowego Miasta p. S.), byłego górniczego miasteczka założonego w 1584 r. Droga prowadzi wokoło Měděnce i Rapickéj hory (pol. Rapickiej Góry), gdzie wydobywano rudę cyny - kasyteryt. "Cynowa gorączka" trwała tylko 50 lat i od połowy XVII stulecia wydobycie ustało. Niektóre ze sztolni zachowały się do dziś, jak na przykład Beránek Boží (pol. Baranek Boży). Znajduje się na lewym brzegu Hraničního potoka (pol. Granicznego Potoku) na wschodnim zboczu Rapickéj hory. Krata chroni śpiące nietoperze przed ludźmi i ludzi przed zawaleniem stropu sztolni.

Górskie turystyczne przejście graniczne Stóg Izerski - Smrk (fot. A. Lipin)

Od roku 1997 na Smrku działało turystyczne przejście graniczne udostępnione dla pieszych, rowerzystów i narciarzy. Po przystąpieniu Polski i Czeska do Układu z Schengen przejście przestało być potrzebne.

Fotogaleria Jana Kobiałko