Uprawiając sport i rekreację możecie pomagać Górom Izerskim

Progi spowalniające odpływ wody z Gór Izerskich pomogą nawodnić wysychające torfowiska (źródło: NpZaOJH)

W Górach Izerskich jest szereg torfowisk, które są zagrożone wysychaniem. I właśnie na ten problem odpowiada działanie pod nazwą Odnowa biotopu torfowiskowego w rezerwacie Nová louka. Jego celem jest zwiększenie zdolności retencyjnych krainy naturalnymi metodami. Całkowity budżet wynosi ok. 2,1 milionów koron czeskich. Przeważającą część udało się pozyskać ze środków Unii Europejskiej. Inwestorem całej akcji jest Jizersko-ještědský horský spolek (Izersko-jesztedzkie Stowarzyszenie Górskie). Nadace pro záchranu a obnovu Jizerských hor (Fundacja dla Odnowy i Ochrony Gór Izerskich) zobowiązała się, że pozyska 15% koniecznego współfinansowania, które wynosi około 314 tys. Kč. Kolejne środki finansowe dostarczą Lasy Republiki Czeskiej.
– Zdecydowaliśmy się zająć ochroną miejscowych cennych torfowisk, którym chcemy przywrócić ich pierwotny charakter. Torfowisko na Novéj louce wysycha przez to, że już w przeszłości wykonano tam rowy odwadniające – mówi pracownik stowarzyszenia Leoš Vašina. – Powstały dla potrzeb upraw leśnych. W torfowisku drzewa rosną znacznie wolniej – dodaje Vašina.

Celem całego projektu jest powstrzymanie procesu zarastania torfowisk nienaturalną roślinnością, wzmocnienie populacji roślin chronionych i zapewnienie większej retencji wody w krainie.
– Powtarzające się długotrwałe letnie susze, które następują po ekstremalnych nawałnicowych deszczach, skłaniają nas do realizacji podobnych projektów, które delikatnie oddziałują na obieg wody w przyrodzie – wyjaśnia Ondřej Petrovský, dyrektor fundacji.

Sama rewitalizacja torfowiska będzie prowadzona przy pomocy kaskad drewnianych przegródek tak, aby pokłady wód podskórnych mogły powracać na powierzchnię i cenny biotop mógł nadal naturalnie się odnawiać. Łącznie zostanie wykonanych ponad 2700 m drenów i 380 przegródek na powierzchni 5,7 ha. Stopniowo doprowadzą do stanu bliskiego naturalnemu.

– Będziemy bardzo szczęśliwi, jeśli zdecydujecie się ten projekt wesprzeć – zachęca do pomocy Petrovský.
A pomóc w odnowie torfowiska może każdy turysta, miłośnik Gór Izerskich, sportowiec-amator. W dodatku zachowując stan swego portfela. Wystarczy się odrobinę spocić. Założona w 2002 r. przez Czeskie Zakłady Energetyczne Fundacja ČEZ, finansująca rozmaite przedsięwzięcia prospołeczne, stworzyła aplikację mobilną EPP – Pomagaj ruchem. Sportową aktywność użytkownika przelicza na punkty, a te można przekazać jednemu ze wspieranych przez fundację projektów.
– Jestem bardzo rad, że akurat odnowa izerskiego torfowiska została do tej aplikacji zakwalifikowana – cieszy się O. Petrovský.

Wystarczy biegać, jeździć na rowerze albo chodzić na spacery z telefonem komórkowym, aby aktywnością i energią generować punkty.

– Po osiągnięciu wymaganej liczby punktów Fundacja ČEZ przekaże na projekt 50 000,- Kč. Będziemy bardzo wdzięczni, jeśli przydzielicie swe punkty akurat naszemu projektowi odnowy torfowisk w Górach Izerskich – dodaje Petrovský.

Torfowisko w rezerwacie Nová louka zarasta (fot. A. Lipin)

Aplikacja (do pobrania ze strony internetowej www.pomahejpohybem.cz). jest tak zaprogramowana, że nie ma wymogu poruszania się bezpośrednio po Górach Izerskich – projekt odnowy torfowisk można wesprzeć nawet z bardzo daleka.
– W aplikacji EPP-Pomáhej pohybem unikatem jest właśnie ten brak przypisania do konkretnego regionu. Co prawda aby pomóc, musicie się troszkę poruszać, ale miłośników Izerek nie podejrzewam o większe zmęczenie – uśmiecha się menadżer Fundacji ČEZ, Daniel Novák. – Od uruchomienia aplikacji przed 18 miesiącami użytkownikom udało się już wypunktować 333 dobroczynnych projektów! A wciąż dodajemy nowe i cieszymy się z efektów. Życzę wytrwałości! – dodaje Novak.

Budujący jest fakt, że udało się połączyć aktywność rekreacyjną z ochroną środowiska naturalnego. I to w górach, które z jednej strony skupiają wielką rzeszę miłośników ruchu na świeżym powietrzu, a zarazem zostały mocno doświadczone klęskami ekologicznymi i katastrofami naturalnymi. Szkoda tylko, że po polskiej stronie gór nie ma podobnych inicjatyw...