Napisany: 2010-04-09
Na tle innych pasm sudeckich Góry Izerskie są osobliwym rejonem. Obszar ten potocznie kojarzony jest z klęską zamierania lasów. Tymczasem paradoksem Gór Izerskich jest występowanie obok siebie całych połaci zdegradowanych drzewostanów, terenów przekształconych przez człowieka i rozległych obszarów krajobrazu pierwotnego
Typowy (jeszcze ale w przyszłości na pewno to się zmieni) obraz izerskiego lasu - zniszczone drzewa obok młodego, zdrowego lasu
Jeszcze 80 lat temu powierzchnia torfowisk w Górach Izerskich była dwukrotnie większa niż obecnie. Z perspektywy zjawisk przyrodniczych w ciągu tak krótkiego czasu wiele torfowisk uległo głębokim przemianom lub wręcz nieodwracalnej degradacji. Największe i najlepiej zachowane torfowiska są chronione w dwóch rezerwatach: "Rašeliniště Jizery" i "Torfowiska Doliny Izery". Łagodne stoki i wykształcone w nich doliny, spłaszczone wierzchowiny oraz szerokie obniżenia między wzniesieniami izerskimi grzbietami zajmowały niegdyś duże kompleksy torfowiskowe. Dzisiaj w obrębie Grzbietu Kamienickiego nie ma ani jednego godnego ochrony torfowiska. Największy, bo ponad 100 ha obszar obejmujący torfowiska występował pod Białym Kamieniem (zwanym Izerskimi Garbami). Rozsiane po całych górach zabagnione obszary leśne zostały osuszone i obsadzone sztucznymi świerczynami lub zniszczone w wyniku wydobywania torfu. Pozostałe fragmenty cennych torfowisk wymagały więc szczególnej ochrony.
Obok zdewastowanego ekosystemu przez zanieczyszczenia powietrza istnieją nieprzekształcone przez człowieka ekosystemy bagienne, unikatowe nie tylko w skali kraju, ale i Europy
W latach 1998-2000, w ramach realizacji projektu "Czynna ochrona ekosystemów torfowiskowych Karkonoszy i Gór Izerskich", w obecnym Leśnym Kompleksie Promocyjnym "Sudety Zachodnie" wydzielono osiem użytków ekologicznych o łącznej powierzchni 38,83 ha. Celem projektowania takich obszarów jest ochrona reliktowej i unikalnej w skali całego kraju roślinności. Torfowiska stwarzają unikatowe siedliska dla życia zwierząt, innych od występujących w monokulturach świerkowych. Ważną funkcją są właściwości retencyjne torfowisk, zwłaszcza dla odradzającego się lasu zniszczonego zanieczyszczeniami atmosferycznymi.
Jednym z takich miejsc jest torfowisko o powierzchni ok. 3 ha, położone na wysokości 1071 m n.p.m., które wykształciło się na wododziale o granitowym podłożu i jest jednym z nielicznych zachowanych w Górach Izerskich torfowisk wierzchowinowych. Głębokość zalegania torfu zawiera się w przedziale 1,5-2,0 metra, co daje ok. 60 tys. m3 zasobności. Szczególnym przedmiotem ochrony jest populacja bagnicy torfowej (Scheuchzeria palustris) liczącej 45 osobników (według stanu z 5 października 2000r.). Prawdopodobnie jest to najwyżej leżące w Polsce stanowisko tego gatunku. Chociaż jego populacja nie jest liczna, to jednak procent owocujących osobników i wigor nasion jest tu najwyższy. Bagnica torfowa występuje tylko w jednym miejscu, zaledwie na powierzchni jednego metra kwadratowego!
Pod względem florystycznym za największe walory obiektu należy uznać także występowanie (obok bagnicy torfowej) bażyny czarnej (Empetrum nigrum), rosiczki okrągłolistnej (Drosera rotundifolia), turzycy skąpokwiatowej (Carex pauciflora), modrzewnicy zwyczajnej (Andromeda polifolia), żurawiny błotnej (Oxycoccus palustris) a zwłaszcza rzadziej spotykanej żurawiny drobnolistnej (Oxycoccus microcarpus).
Tagi: · torfowisko · rezerwat · las
Linki: · Dlaczego izerskie lasy umarły? · Leśnictwo jutra · Torfowiska izerskie · www.lkpsudety.eu · www.lp.gov.pl · www.wroclaw.lasy.gov.pl
© Góry Izerskie 2006-2023
http://www.goryizerskie.pl