Nowa wystawa w Muzeum miejskim Dom Gerharta Hauptmanna w Jagniątkowie

Dom Gerharta Hauptmanna na bałtyckiej wyspie Hiddensee (źródło: DGH)

Muzeum w willi niemieckiego Noblisty, po kolejnej pandemicznej przerwie, ponownie jest otwarte. Do odwiedzin zachęca czynna od wtorku 4 maja nowa wystawa, pt. „Na Hiddensee!”. Jest fotograficznym wspomnieniem pobytu na bałtyckiej wyspie Andrzeja Plocha — niegdysiejszego wydawcy dwumiesięcznika „Karkonosze” oraz Janusza Skowrońskiego — dyrektora Muzeum Gerharta Hauptmanna.
Miejsce wypoczynku dramaturga panowie odwiedzili w 9 lat temu, w roku dwóch jubileuszów: 150 rocznicy urodzin Hauptmanna i zarazem 100 rocznicy przyznania mu literackiej nagrody Nobla.

Laureat nagrody pisał w 1933 r. o ulubionym miejscu nad morzem:
„Od roku 1885 Hiddensee splata się nierozerwalnie z moim losem, lecz dopiero po trwającej pół wieku wzajemnej wierności nadszedł czas, aby nabyć na tym pustkowiu niewielką posiadłość i tutaj się zadomowić. Stara miłość nie rdzewieje. Hiddensee oddała mi się staremu, w swojej nowej, młodej szacie, a jej czar odmładza mnie za każdym razem, gdy dotknę swoją stopą tę ukochaną ziemię.”

Ledwie 23-letni Gerhart odkrył dla siebie bałtycką wysepkę — z powierzchnią niespełna dwudziestu kilometrów kwadratowych — nie mając świadomości, jak istotną rolę odegra w jego życiu. Wówczas było to miejsce odludne. W sezonie rybackie osady Kloster i Vitte odwiedzało raptem 50-60 letników. Pisarz powrócił na Hiddensee po 11 latach. Kiedy w 1916 r., po 20-letniej przerwie pisarz ponownie odwiedził wyspę, czuł się rozczarowany i dotknięty tłumem wczasowiczów. Obruszał się na kosze plażowe i z nostalgią wspominał samotne spacery wzdłuż i wszerz wyspy. Mimo to, stał się regularnym gościem pensjonatu Lietzenburg w Kloster.
W Republice Weimarskiej Hiddensee odkryło wielu artystów, malarzy, literatów, reżyserów i naukowców. Tomasz Mann nadawał tutaj ostatnie szlify swej „Czarodziejskiej Górze”. Nad Bałtykiem gościł także Albert Einstein. W roku 1930 Hauptmann — za namową zaprzyjaźnionego pastora Arnolda Gustavsa — kupił wreszcie własny dom na Hiddensee, w Kloster, który nazywał się Haus Seedorn. W latach 1885-1943 dramatopisarz odwiedził wyspę w sumie ponad trzydzieści razy, łącznie spędzając ok. trzy i pół roku. Miejscowi mówili, że „sezon na Hiddensee zaczyna się, kiedy do Hauptmanna przybywa dostawca wina, a kończy, gdy winiarnia pisarza jest pusta”.

Gerhart Hauptmann zmarł w karkonoskim Jagniątkowie 6 czerwca 1946 r. Hauptmannowa wdowa podjęła decyzję by pochować męża właśnie na Hiddensee. Nie był to dobry czas na taki pomysł. Ledwie skończyła się wojna, wschodnie Niemcy obejmowała Radziecka Strefa Okupacyjna, a ówczesny transport nie należał do łatwych. Dlatego też droga Noblisty na morską wyspę trwała długie tygodnie. Zawirowania, ukazane na innej wystawie w muzeum pt. „Pociąg specjalny z Gerhartem Hauptmannem”, ostatecznie doczesne szczątki pisarza spoczęły na cmentarzyku w Kloster przed wschodem słońca 28 lipca 1946 roku. Żona, Margarete Hauptmann, zmarła 17 stycznia 1957 r., lecz dopiero 6 czerwca 1983 r., w 37 rocznicę śmierci Gerharta Hauptmanna, wnuczka Anja Hauptmann złożyć urnę z prochami Margarety we wspólnym od tej pory grobie Hauptamnnów na Hiddensee.

Fotograficzną wystawę uzupełniają liczne książki, dokumenty i pamiątki związane z wyspą i jej bohaterem. Muzeum od maja czynne jest przez 6 dni tygodnia poza poniedziałkami w godz. 9-17.