• start » Książnica Izerska » O Karkonoskim Duchu Gór
Napisany: 2011-06-09
Piękne stare legendy, górskie krajobrazy i bohaterowie w karkonoskich strojach. 23 legendy w opracowaniu Ivo Łaborewicza, zilustrowane przez Janusza Motylskiego - najnowsza propozycja Wydawnictwa AD REM, to książka nie tylko na wakacje
Temat Ducha Gór jest tak stary, a nawet starszy, niż literatura traktująca o Karkonoszach, sięgająca co najmniej XVI w. Postać ta pasjonowała i pasjonuje wszystkie nacje, którym przyszło zamieszkiwać te góry, a więc Czechów, Niemców i Polaków. Nie ma znaczenia, iż jest to istota fikcyjna, mityczna - ważne, że uosabia nasze lęki wobec dzikiej przyrody, a przede wszystkim wyobrażenia o prawdziwej ludzkiej naturze, którą najbardziej wyraźnie daje się dostrzec i właściwie ocenić w surowych górskich warunkach.
Jednym z pierwszych, który zebrał i opublikował w 1662 r. opowieści o karkonoskim Duchu Gór, zwanym przez Niemców najczęściej Rübezahl, był Praetorius. Po nim tematem tym zajmowało się bardzo wiele osób, żeby wymienić tylko Musäusa czy Carla Hauptmanna. W Czechach, gdzie tegoż Ducha zwie się Krakonoš, powstał szereg opowieści, w tym wiele dla dzieci, stworzonych choćby przez Marię Kubátovą. A u nas o Duchu Gór pisano już w XVII w., lecz najbardziej znane miano - Liczyrzepa, nadał mu (przyznajmy, niezbyt fortunnie) w 1945 r. Józef Sykulski, publikując w Jeleniej Górze swoją książeczkę pt. "Liczyrzepa - zły duch Karkonoszy i Jeleniej Góry", będącą - co symptomatyczne - pierwszą polską książką wydaną na Ziemiach Zachodnich i Północnych po zakończeniu II wojny światowej! Po nim postać "Liczyrzepy" pojawiała się w twórczości wielu pisarzy, m.in. Ludwika Świeżawskiego, Stanisława Bernatta, Wandy Chotomskiej i bardzo licznych twórców lokalnych. Legendy podane przez Praetoriusa, Kubatovej, Sykulskiego i innych stały się podstawą opowieści przedstawionych w niniejszym zbiorku.
Książeczka ta nie rości sobie prawa do pełnego przedstawienia tej legendarnej postaci. Nie tworzy też "nowych legend", jest subiektywnym wyborem dawnych przekazów, ubranym w bardziej współczesną formę, w którą wplatają się również ilustracje. Ich motywem jest z jednej strony karkonoski krajobraz, z drugiej zaś lokalny strój ludowy, choć również uwspółcześniony - swego rodzaju propozycja takiego stroju dla dzisiejszych mieszkańców.
Książka już w sprzedaży! Będzie doskonałym prezentem na zakończenie roku szkolnego albo nagrodą za wyniki w nauce dla najzdolniejszych uczniów.
© Góry Izerskie 2006-2023
http://www.goryizerskie.pl